Ας μιλήσουμε σήμερα για αποτυχίες. Δύσκολα παραδεχόμαστε ή μιλάμε γι’ αυτές, ακόμα πιο δύσκολα πολλές φορές τις κοινοποιούμε και μοιραζόμαστε με τους άλλους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύζονται από θετικές εικόνες, που πρόθεση έχουν να καταδείξουν την επιτυχία και όσα αυτή συνεπάγεται σε όρους οικονομικής ευημερίας, οικογενειακής ευτυχίας, ψυχικής υγείας, σωματικής ευεξίας, κα.
Κατά κανόνα, για να φτάσει κάποιος στην επιτυχία, έχει πρώτα βιώσει την αποτυχία σε κάποια μορφή της (οικονομική ανέχεια, απόρριψη, αρνητική κριτική, απόλυση, κτλ.). Ο Winston Churchill έλεγε ότι "επιτυχία είναι να πηγαίνεις από αποτυχία σε αποτυχία χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου". Ο Michael Jordan, ολοκληρώνοντας την καριέρα του, δήλωσε: "έχω αστοχήσει σε περισσότερα από 9000 σουτ στην καριέρα μου και χάσει περίπου 300 παιχνίδια. 26 φορές, ανέλαβα το τελευταίο σουτ και αστόχησα. Έχω αποτύχει ξανά και ξανά στην καριέρα μου. Και γι’ αυτό πέτυχα".
Η αποτυχία επομένως είναι μέρος της ζωής μας. Το στοιχείο δε που καθιστά κάποιους ως επιτυχημένους έναντι άλλων δεν είναι η απουσία, αλλά η διαχείριση των αποτυχιών τους. Ανατρέχοντας στην επαγγελματική μου πορεία, μπορώ να θυμηθώ αρκετές δικές μου "αποτυχίες": αρνητική κριτική, κακή αξιολόγηση, μη προαγωγή, αρνητικό αποτέλεσμα, και άλλα. Μου έχουν εντυπωθεί ιδιαίτερα έντονα τα δυσάρεστα συναίσθηματα που συνήθως συνοδεύουν τέτοιες αποτυχίες: ενοχή (εγώ φταίω), μετάνοια (δεν έπρεπε να το κάνω αυτό), οργή (φταίνε οι άλλοι), αδικία (γιατί σε εμένα;).
Μια τέτοια αποτυχία πριν λίγα χρόνια, στάθηκε η αφορμή για μια μεγάλη στιγμή επίγνωσης. Μια στιγμή, όπου συνειδητοποίησα πως οι στόχοι που έθετα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής μου δε με έκαναν ευτυχισμένο, προσδοκώντας μέσα από την επίτευξή τους την αποδοχή των άλλων, την αναγνώριση, και όχι τη δική μου ικανοποίηση και απόλαυση. Όπου κατάλαβα, ότι κάθε στόχος που κυνηγούσα δεν ήταν δικός μου στόχος, αλλά στόχος άλλων. Και ότι είχα συναινέσει στο να τους κυνηγήσω μόνο και μόνο για να μου πει κάποιος «μπράβο, τα κατάφερες!».
Η πιο σημαντική συνειδητοποίηση όμως ήταν ότι κατά βάθος ήμουν, για πολύ καιρό, σε εσωτερική σύγκρουση. Και υπήρχαν "σημάδια" προειδοποιητικά, που τα αγνοούσα: στρες (ακόμα και στις χαλαρές στιγμές), βουλιμία, ανάπτυξη αυτοάνοσης πάθησης, απουσία ευχαρίστησης στη δουλειά, κα. Εκείνη η στιγμή αποτέλεσε την αφορμή για να θέσω, για πρώτη φορά στη ζωή μου στόχους με βάση το τι με κάνει να νιώθω χαρούμενος και δημιουργικός, με άλλα λόγια ισορροπημένος (προτιμώ αυτό τον όρο):
1. Να είμαι "παρών" όταν είμαι στο σπίτι με την οικογένειά μου
2. Να τελειώνω τη δουλειά μου το αργότερο στις 6:30 κάθε μέρα
3. Να γυμνάζομαι τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα
4. Να περνάμε τουλάχιστον 1 Σαββατοκύριακο το μήνα σε κάποιο προορισμό
5. Να ασχοληθώ με το coaching
6. Να αυξήσω το εισόδημά μου κατά 20%
Διαβάζω τη λίστα τώρα και συνειδητοποιώ ότι 3/6 προσωπικούς στόχους δεν είχαν σχέση με τη δουλειά μου. Τόσα χρόνια δεν κυνηγούσα κανέναν στόχο που να σχετίζεται με εμένα, την υγεία μου και την οικογένεια μου!
Σήμερα, 4 χρόνια αφότου "γύρισα το κουμπί" νιώθω ευγνώμων γιατί έχω μάθει πλέον να συγκεντρώνω όλη μου την ενέργεια στους δικούς μου στόχους, να βάζω όρια, να λέω πολλές φορές "όχι", να εργάζομαι ευέλικτα. Και το κυριότερο, νιώθω πλέον να "μαγνητίζω" ενδιαφέρουσες ευκαιρίες και ικανούς συνεργάτες με ένα τρόπο που όλος ο κόσμος συντονίζεται για να επιτύχω τους στόχους που θέτω. Παραθέτω εδώ όσα έμαθα από τη μέχρι τώρα διαδρομή:
Κάθε αποτυχία σε φέρνει όλο και πιο κοντά στην επιτυχία, αρκεί να τη διαχειριστείς ανάλογα, αρκεί να μαθαίνεις και να σηκώνεσαι.
Η επίτευξη των προσωπικών σου στόχων ενδέχεται να απαιτεί σκληρές αποφάσεις (να αλλάξεις εργοδότη, αντικείμενο, τόπο κατοικίας, συνεργάτες. Για να πάρεις λίγο θάρρος, σκέψου τι θα συμβεί στους στόχους σου αν δεν κάνεις καμία αλλαγή. Σου αρέσει αυτο που βλέπεις/φαντάζεσαι;
Η αποτυχία είναι μια ταμπελα σε μια κατάσταση που βάζουμε πολλές φορές εμείς οι ίδιοι. Μην αφήνεις τέτοιες ταμπέλες να σε βαρύνουν.
Τα αρνητικά συναισθήματα μιας αποτυχίας οφείλονται στο ότι πολλές φορές ταυτίζουμε μια κακή στιγμή με μια γενικευμένη ανεπάρκεια, κάτι που φυσικά δεν ισχύει. Ο φόβος του να χαρακτηριστούμε ή να θεωρηθούμε ως ανεπαρκείς, μας παραλύει.
Επιδίωξε τους δικούς σου στόχους, τη δική σου ισορροπία. Αν συνειδητοποιήσεις ότι επιδιώκεις στόχους άλλων χωρίς κανένα άλλο προσωπικό όφελος πέραν του χρηματικού, αναρωτήσου αν αξίζει.
Το σώμα σου στέλνει σήματα σε δύσκολες στιγμές. Άκουσέ το!
Βάλε όρια, πες όχι σε ότι σε απομακρύνει από την επίτευξη των δικών σου στόχων. Και εξήγησε τη στάση σου. Είναι και ένας τρόπος να "φιλτράρεις" τους ανθρώπους που σε περιτριγυρίζουν.
Οι στόχοι μπορεί να αλλάζουν στο χρόνο. Να επικαιροποιείς συχνά τη λίστα με τους στόχους σου.
Η αποτυχία είναι γνώση για τα πράγματα που δε δουλεύουν και πρέπει να τα κάνουμε διαφορετικά. Είναι ευκαιρία να επαναξιολογούμε τους στόχους μας, και να τους ευθυγραμμίζουμε σύμφωνα με τα προσωπικά μας "θέλω". Είναι εν τέλει συστατικό της επιτυχίας μας!